Είδαμε την παράσταση ‘The Prudes’ στον Πολυχώρο Vault
Ένας ωραιότατος μύθος όταν ήμασταν νέοι (ακόμη είμαστε, αλλά στη δεύτερη χρονικά νεότητά μας) ήταν πως, σε μια σχέση, το πρωτεύον και ουσιαστικό συστατικό είναι η σεξουλική επαφή και η συχνότητά της και γενικά ο πολύ ενεργά ερωτικά τύπος ήταν κάτι που θεωρείτο πολύ σούπερ. Και με το αθώο μυαλό μας, τότε, αναρωτιόμασταν τι ακριβώς σημαίνει αυτό; Γιατί αυτά τα έγραφαν τα μοδάτα περιοδικά και τα αναπαρήγαγαν και εκπομπές που φιλοξενούσαν τους trendy της εποχής, και στη συνείδηση αρκετών πέρασαν σαν κάτι ουσιαστικό, σαν το λόγο του Ευαγγελίου ένα πράγμα να πούμε. Έτσι δημιουργήθηκε μια γενιά από κομπλεξικά άτομα, που ορισμένοι νόμιζαν ότι, με το κάνουν διαρκώς σεξ, ήταν απόλυτα εντάξει, άλλοι που έψαχναν αυτόν ή αυτή που ακούραστα θα το πρόσφεραν, κάποιοι τρίτοι δεν μιλάγαν, γιατί δεν ακολουθούσαν τις “οδηγίες”, και κάποια στιγμή έπαιζε πολύ σαν σενάριο αυτή η υπερσεξουαλικότητα, χωρίς τα “χαζά” των σχέσεων και των δεσμεύσεων – κάτι σαν ελεύθεροι σκοπευτές ή μια νέα σεξουαλική επανάσταση, όπως την πουλούσαν. Κι έτσι μπήκαμε στην εποχή του “κάγκουρα”, που το μόριό του όφειλε να το προσφέρει όπου υπήρχε “διαθεσιμότητα” ή, τέλος πάντων, όπου πίστευε αυτός πως υπάρχει και τα εν λόγω ατομάκια “νόμιζαν” ότι οι γυναίκες δεν ήταν εμψυχα όντα, αλλά σκεύη προσφοράς ηδονής ή άλλοτε ανακούφισης.
Φυσικά, πίσω από τις κλειστές πόρτες, δεν είχαμε γνώση τι συνέβαινε και τι έργο παιζόταν. Όλα ήταν στημένα σε μια λογική εντυπωσιασμού, μέσω λόγων, αφού κανείς δεν τόλμαγε να αμφισβητήσει όσα ισχυριζόταν ο αλλος. Αν τυχόν ένας/μία δεν “εναρμονιζόταν”, απλά είχε τον ρόλο του ακροατή και του “ντροπαλού” παιδιού που δεν μιλάει για την ιδιωτικότητά του. Με αυτές τις αηδίες μεγάλωσαν αρκετές γενιές, δηλητηριάστηκαν αρκετά μυαλά, μέχρι που κόπασε αυτή η “μόδα” και μπήκαμε σε άλλα τριπάκια περί συντροφικότητας και των συναφών, γιατί αυτά πλέον πουλούσαν καλύτερα και γιατί άλλαξε η γενιά και οι νεότεροι την “έβρισκαν” πιο ηλεκτρονικά από τους προηγούμενους. Μέχρι που έσκασαν οι πρώτες καταγγελίες για τη σεξουαλική βία σε χώρους εργασίας, σε βάρος γυναικών, από υπερσεξουαλικά αρσενικά και σιγα σιγά ήρθαν στο φως και άλλα πιο σκοτεινά, που αφορούσαν περιστατικά σε βάρος κοριτσιών κάθε ηλικίας και ξαφνικά όλοι μείναμε με το στόμα ανοιχτό και ρωτούσαμε ο ένας τον άλλο “τι είν’αφτό, ρε;”, λες και ξυπνήσαμε μια μέρα από χειμερία νάρκη διαρκείας και βρήκαμε έναν κόσμο που δεν τον ζήσαμε ποτέ και ξαφνικά άνοιγε η κουρτινούλα και τον βλέπαμε πρώτη φορά…
Το 2018, και εν μέσω των πρώτων “χτυπημάτων” από επώνυμες γυναίκες σε βάρος ανδρών, που εκμεταλλεύτηκαν την εξουσία τους για να συνευρεθούν μαζί τους ερωτικά, ο Σκωτσέζος Anthony Neilson, γράφει το έργο “The Prudes (Oι σεμνότυφοι)” και το σκηνοθετεί, στο Royal Court του Λονδίνου. Σε αυτό, βάζει πρωταγωνιστές ένα ζευγάρι που δεν έχουν σεξουαλική επαφή για 14 μήνες και στήνει γύρω από το θέμα μια μαύρη κωμωδία. Τρία χρόνια μετά, το έργο παίζεται στο Vault και φυσικά το παρακολουθήσαμε.
Η Τζες και ο Τζίμμυ είναι ένα ζευγάρι που συγκατοικούν τα τελευταία 9 χρόνια. Πολύ ταιριαστοί και αγαπημένοι, περνάνε μια μικρή κρίση ερωτικής φύσεως, αφού για κάποιο λόγο ο Τζίμμυ δεν μπορεί να κάνει έρωτα με το κορίτσι του. Τι σε γιατρούς πήγανε, τι σε ψυχολόγους, τι δοκίμασαν διάφορα “κόλπα”, ο ήρωάς μας δεν μπορεί να πάρει τα “πάνω” του κι έτσι μας κάλεσαν στο σαλόνι τους, να μοιραστούν το “πρόβλημά” τους μπας και ο διάλογος, με ξένους σε αυτούς ανθρώπους, τους βοήθησει να ξεπεράσουν ό,τι τους βασανίζει.
Ωραίο και παιχνιδιάρικο το σπιτάκι τους και οι ίδιοι πολύ καλά τυπάκια. Χαμογελαστοί, φιλόξενοι, ομιλιτικοί, ό,τι πρέπει για οικοδεσπότες. Έχουν ορίσει κάποιους κανόνες στην επικοινωνία με τους καλεσμένους τους – υπάρχει δυνατότητα, φωτίζοντας με το μικρό πορτατιφ που έχει ο καθένας δίπλα του, το πρόσωπό του, να απευθυνθεί σε μας χωρίς ο άλλος να ακούει τι λέει (ακούει, αλλά είναι σαν να μην τα άκουσε) και οι εξομολογήσεις τους θα πρέπει να είναι μέσα στο πλαίσιο που έχει συμφωνηθεί, τίποτα παραπάνω, τίποτα λιγότερο. Είναι όμως προφανές, πως με αυτή την συνθήκη ο Τζίμμυ δεν αισθάνεται και πολύ βολικά και αυτό που τον “τρώει” θέλει να το μοιραστεί· κάτι που θα συμβεί, μοιραία, κάποια στιγμή.
Από εκεί και μετά, αντιληφθήκαμε πως όντως το πρόβλημα είναι δικό του, γιατί για κάποιον λόγο ο ήρωάς μας παίρνει πάνω του όλη την ευθύνη για κάτι που έφταιξε κάποιος άλλος σε παρελθόντα χρόνο και που ο ίδιος δεν είχε καμιά εμπλοκή. Ταυτόχρονα, όμως, βλέπουμε πως και η σφοδρή επιθυμία της Τζες μάλλον ήταν μια άμυνα, γιατί όλο αυτό που βγήκε από μέσα της, την ξαλάφρωσε αρκετά, αλλά αντιλαμβάνεται πώς “έκατσε” στην ψυχοσύνθεση του ευαίσθητου συντρόφου της. Το γεγονός αυτό που δεν ήθελαν να συζητήσουν δημόσια με όσους, πριν απο εμάς, βρέθηκαν (και σίγουρα πιο ειδικούς), τους απελευθερώνει και τους κάνει να δουν τα πράγματα με καθαρότερη ματιά, έξω από το μελοδραματικό ύφος της προηγούμενης ώρας και μας επιβεβαιώνουν όσα είχαμε υποψιαστεί γι’αυτούς και τη σχέση τους.
Ο Τζίμμυ είναι ένας σύγχρονος άνδρας, που σιχαίνεται όλα τα πατριαρχικά πρότυπα και πολλές φορές θεωρεί ότι άθελά του ίσως να ρέπει προς αυτά και η Τζες είναι το κορίτσι που γνωρίζει ότι όσα λέει ο σύντροφός της ισχύουν, αλλά δεν τον βοηθάει με αυτό, αφού το πρόβλημά της δεν εστιάζεται σε εκείνον, το αντίθετο μάλιστα. Προσπαθεί με τον τρόπο της να του πάρει από την πλάτη το βάρος της “ευθύνης” που σηκώνει για όλους τους “άντρακλες” που είχαν λαθεμένη συμπεριφορά, αλλά δεν τον βοηθάει… αυτή ορθώς υποστηρίζει ότι είναι το ίδιο άτομο και πως ό,τι ειπώθηκε ήταν σε μια φάση εμπιστευτικότητας, αλλά ο Τζίμμυ χρειάζεται κάτι άλλο για να επανέλθει. Τι ή ποιο μπορεί να είναι αυτό; Πιστεύω πως κάποια στιγμή θα το βρουν, γιατί είναι ένα ζευγάρι που έχει βάσεις και αγάπη και απλώς δυσκολεύονται να βρουν τον δρόμο που θα τους πάει παρακάτω.
Η παράσταση στο Vault έρχεται σε μια συγκυρία, που παρατηρούμε γύρω μας ότι ο εγκλεισμός, λόγω πανδημίας, έβγαλε στη φόρα πολλά θέματα επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων και σχέσεις που υπήρχαν, αλλά δεν είχαν δοκιμαστεί σε μια καθημερινή τριβή, αφού ο διαθέσιμος χρόνος πριν ήταν αμελητέος, κάπου παρουσίασαν μικρές ή μεγάλες ρωγμές με άσχημα πολλές φορές αποτελέσματα, με θύματα συνήθως γυναίκες – ξυλοδαρμοί, απειλές, σεξουαλική έκθεση στη δημόσια σφαίρα και, στο ακραίο σενάριο, γυναικοκτονίες.
Απέναντι σε αυτό υπάρχουν και άνδρες σαν τον Τζίμμυ, που γνώριζαν τον κόσμο που ζούσαν, και όλο αυτό που ξεβράζεται με φόρα, κάπως τους έχει χαλάσει τη διάθεση και αισθάνονται επιπλέον την ανάγκη να πουν ότι δεν ανήκουν σε αυτήν τη μειοψηφία. Έχει το αγόρι μας τα δίκια του και λογικά το κοινό ταυτίζεται μαζί του. Όμως, και η Τζες έχει βουνό το δίκιο, σε όσα υποστηρίζει και έτσι κι αυτή παίρνει ταύτιση με το κοινό. Δηλαδή έχουμε ισοπαλία;;;
Η Αγγελική Γρηγοροπούλου, ως Τζες, και ο Θανάσης Ισιδώρου, ως Τζιμμυ, είναι πραγματικά υπέροχοι! Σε πείθουν ότι είναι ένα ζευγάρι σε πολυετή σχέση, που γνωρίζει πολύ καλά ο ένας τον άλλον, που είναι καλά μαζί και δεν θέλουν να το χάσουν, γνωρίζοντας ότι ο χωρισμός δεν είναι λύση, αλλά υπεκφυγή της αλήθειας. Είναι ταιριαστοί, έχουν ωραία επαφή και κάνουν πολλούς από εμάς να διακρίνουν στοιχεία τους σε εκείνους. Μας έβαλαν στον χώρο τους, σαν συμμέτοχους-συνένοχους και συζήτησαν μαζί μας το πρόβλημά τους. Μπορεί να μην τους δώσαμε απάντηση, αλλά πήραμε πολλά από αυτούς, βγαίνοντας από την αίθουσα.
Ο Βαγγέλης Λάσκαρης σκηνοθετεί μια σφιχτοδεμένη παράσταση, με ωραίο ρυθμό που κρατάει συνεχώς το κοινό σε εγρήγορση. Παίζει στο πρώτο μέρος της με την υπόσχεση – προσμονή μιας σεξουαλικής πράξης μεταξύ των δυο πρωταγωνιστών, με το κοινό και γυρνάει τον διακόπτη, μεταμορφώνοντας, με έναν έξυπνο τρόπο, τη μαύρη κωμωδία καταστάσεών του μέχρι τότε, σε μια κομεντί με πολλά και όμορφα μηνύματα. Παίρνει το καλύτερο από τους ηθοποιούς του (ως συνήθως) και προσθέτει ακόμη μια εξαιρετική δουλειά στο βιογραφικό του.
Αυτά τα πετυχαίνει, έχοντας ως συμπαραστάτη την πολύ καλή μετάφραση – προσαρμογή στα ελληνικά του αγγλικού κειμένου από τον Δημήτρη Κιούση, που έχει “φέρει” τους διαλόγους πολύ κοντά στη δική μας καθημερινότητα, κάνοντας έτσι το ζευγάρι πολύ οικείο. Λατρεία ο σκηνικός χώρος του σαλονιού, που επιμελήθηκε η Ντιάνα Σκιαδά, μαζί με τα ρούχα των ηθοποιών. Ωραία και ταιριαστή η πρωτότυπη μουσική του Πάνου Πανάκου.
Τελικά τι είναι το Prudes; Είναι μια κωμωδία για τις σχέσεις και ταυτόχρονα μια πιο διεισδυτική ματιά σε θέματα που όλοι μας γνωρίζουμε και ακούμε καθημερινά, αφού οι ήρωες, λόγω ενός τέτοιου θέματος που τους προκύπτει, δεν μένουν στην επιφανειακή αντιμετώπισή του, αλλά προσπαθώντας να το διαχειριστούν και παράλληλα να μη χαλάσουν την όμορφη ζωή τους, βρίσκονται σε μια πολύ άβολη κατάσταση. Μπορεί να γελάμε με αυτό κάποιες στιγμές, αλλά η παράσταση μάς κλείνει το μάτι και ρωτάει “εσύ τι θα έκανες;”. Εγώ απάντηση δεν μπορώ να δώσω, γιατί ευτυχώς δεν έχει χρειαστεί να αντιμετωπίσω κάτι τέτοιο· όμως, δεν ξέρω αν θα είχα άλλη αντιμετώπιση αρχικά. Σίγουρα όμως δεν θα χώριζα!
Στο Vault τα Δευτερότριτα, οι Prudes σε περιμένουν στο σπιτικό τους για να κάνουν έναν ειλικρινή διάλογο μαζί σου και να ζητήσουν μια συμβουλή για το πρόβλημά τους. Αν νιώθεις ότι μπορείς να βοηθήσεις και να βοηθηθείς, τότε σημειώσε την παράσταση στην ατζέντα σου και προγραμμάτισέ το!
Περισσότερα εδώ.
Θοδωρής Κ., Δεκέμβριος 2021
