Είδαμε την παράσταση ‘Οι 12 Ένορκοι’ στο θέατρο Αλκμήνη
Ένα δυνατό, ψυχογραφικό σενάριο, 12 ταλαντούχοι ηθοποιοί, μία εξαιρετική σκηνοθέτης και το μίγμα είναι έτοιμο. Εάν, δε, σ’ αυτό το μίγμα ρίξεις και τα σωστά φώτα, την ανάλογη μουσική και το εντάξεις μέσα σε ένα εμπνευσμένο σκηνικό, τότε έχεις μια παράσταση μονίμως sold out. Και φυσικά πρόκειται για την παράσταση «Οι 12 Ένορκοι».
∞
Η διαδικασία στο ποινικό δικαστήριο της Νέας Υόρκης έχει ολοκληρωθεί. Η δικαστής (Νένα Μεντή) ακούγεται να δίνει τις τελευταίες της οδηγίες στους Ενόρκους, οι οποίοι οφείλουν να λάβουν μια ομόφωνη απόφαση για την ενοχή ή την αθωότητα ενός 16χρονου κατηγορούμενου για την, με στιλέτο, δολοφονία του πατέρα του. Οι 12 ένορκοι εισέρχονται στην αίθουσα, όπου θα συνεδριάσουν. Είναι βιαστικοί και ήδη έχουν λάβει την απόφασή τους. Ο νεαρός, γι’ αυτούς, είναι ήδη ένοχος… Είναι, εξάλλου, παιδί από μια κακόφημη γειτονιά, φτωχό, αμόρφωτο και έχει κακοποιηθεί πολλές φορές από τον πατέρα του… Άσε, που από αυτή κιόλας την ηλικία έχει και παραβατικό παρελθόν… Επόμενο ήταν να σκοτώσει τον πατέρα του… Η ποινή που θα του επιβληθεί είναι η καταδίκη του σε θάνατο…
Όμως, ο Ένορκος Νο 8 δεν βιάζεται… Δεν έχει πεισθεί και δεν θέλει να ξεμπερδέψει μια ώρα αρχύτερα… Θεωρεί ότι ο διορισμένος δικηγόρος του παιδιού αγνόησε πολλά στοιχεία… Δεν λέει ότι το παιδί είναι αθώο… Όχι. Υποστηρίζει απλά ότι υπάρχουν πολλά κενά και αντιφάσεις στις καταθέσεις των μαρτύρων… Δεν υπάρχουν ατράνταχτα στοιχεία, αλλά δικαιολογημένες αμφιβολίες και έτσι ζητά εκ νέου μυστική ψηφοφορία. Τίποτα δεν έχει κριθεί ακόμη…
Η απόφαση πρέπει να είναι ομόφωνη. Ίσως μια «αιτιολογημένη αμφιβολία» δώσει τη λύση… Αλλά αυτό θα συμβεί μόνο, εάν οι Ένορκοι έρθουν αντιμέτωποι με τη συνείδησή τους…
«12 Ένορκοι»: άνθρωποι απλοί, καθημερινοί, που έχουν κληθεί να καταλήξουν ομόφωνα σε ετυμηγορία… 12 διαφορετικοί κόσμοι, που μέσα από την αναπόφευκτη σύγκρουσή τους και το ξεγύμνωμα των χαρακτήρων τους, έρχονται στην επιφάνεια απωθημένα και κοινωνικά στερεότυπα. Το ζητούμενο είναι να καταφέρουν να αντιμετωπίσουν τον εαυτό τους, μέσα από μια διαδικασία επηρεασμού ο ένας του άλλου. Η επικοινωνία και η συνδιαλλαγή τους θα είναι δύσκολη και εξοντωτική, ενώ τα προσωπικά βιώματα του καθένα θα παίξουν καταλυτικό ρόλο. Η αντικειμενικότητα απαιτεί απόσυρση του «εγώ», κριτική σκέψη και αποστασιοποιημένη αξιολόγηση δεδομένων…
∞
Το ψυχογράφημα ξετυλίγεται βίαια μπροστά μας, ενόσω παρακολουθούμε, με αμείωτο ενδιαφέρον, την ανατομία των χαρακτήρων, του μυαλού και της καρδιάς 12 ανθρώπων που καλούνται να πάρουν μια απόφαση για ζωή ή θάνατο, μέσα από την πένα και τη διεισδυτική ματιά του Reginald Rose. Ένα δράμα που ακροβατεί σε τεντωμένο σχοινί, με τα πάθη, τις αποτυχίες, τις εμμονές και τις προκαταλήψεις των 12 χαρακτήρων, να κρατούν μια ζωή στα χέρια τους, χωρίς να τους πολυενδιαφέρει. Είναι και καλοκαίρι, είναι και μια υγρή νύχτα, έχει και αγώνα ποδοσφαίρου, πρόκειται και για ένα παλιόπαιδο που σίγουρα είναι ένοχο…
Η σκηνοθέτης Κωνσταντίνα Νικολαΐδη ακούμπησε το ταλέντο της πάνω σε ένα υπέροχο cast ηθοποιών. Μια καλά δουλεμένη ομάδα με υψηλή ερμηνευτική δεινότητα, σε ρόλους σοφά μοιρασμένους. Από τον κάθε ηθοποιό καταφέρνει να εκμαιεύσει τον καλύτερό του εαυτό κι έτσι όλοι τους έχουν ένα μερίδιο ευθύνης για το ακέραιο αποτέλεσμα, είτε κρατούν έναν μεγαλύτερο ρόλο, είτε έναν λιγότερο μεγάλο. Σταθερή αξία στην υποκριτική ο Μάνος Ζαχαράκος, ο Θανάσης Κουρλαμπάς, ο Τάσος Γιαννόπουλος, ο Περικλής Λιανός, ο Παντελής Παπαδόπουλος. Εξαιρετικοί στις ερμηνείες τους και ο Νίκος Βατικιώτης, ο Σωτήρης Δούβρης, ο Αλέξανδρος Καλπακίδης, ο Κωνσταντίνος Μουταφτσής, ο Κωνσταντίνος Μπάζας, ο Τάσος Παπαδόπουλος, ο Ορέστης Τρίκας και ο Αλέξης Σταυριανός.
Μια μικρή σκηνή που χώρεσε μια ολόκληρη αίθουσα συσκέψεων (σκηνικά David Nergin) και 12 ανθρώπους σε διαρκή κίνηση (Χριστίνα Φωτεινάκη). Τα κοστούμια εποχής (Κική Μήλιου), η πρωτότυπη μουσική (Γιώργος Πέρος) και οι φωτισμοί (Αλέξανδρος Αλεξάνδρου) και η δραματουργική επεξεργασία (Κωνσταντίνα Νικολαϊδη και Νότη Παρασκευόπουλου) συνθέτουν έναν πίνακα εξαιρετικής αισθητικής.
∞
«Οι 12 Ένορκοι». Ένα συναρπαστικό και πολύ καλά διαχειριζόμενο, σε πολλά επίπεδα, δικαστικό δράμα που μας βάζει σε σκέψεις… Πόσο εύκολα καταδικάζουμε κάποιον, χωρίς να έχουμε πληροφορίες για τη συνολική εικόνα… Πόση υποκειμενικότητα χωράει στην κρίση μας… Πόσο διατεθειμένοι είμαστε, ώστε να υπερασπιστούμε, έστω και ολομόναχοι, την αλήθεια μας… Και η συγχώρεση και η αγάπη… Πόσο ανυπόμονοι είμαστε… και πόσο έτοιμοι κάθε φορά να αναμετρηθούμε με τον εαυτό μας…
Μία παράσταση άρτια, που ρέει με ορμή και προκαλεί ανάμεικτα συναισθήματα στον θεατή. Βλέπεις, είναι που αναγνωρίζουμε και δικά μας στοιχεία σε αυτούς τους 12 ανθρώπους, που είναι θυμωμένοι, φοβισμένοι, εκρηκτικοί, ανθρώπινοι, αναίσθητοι, ισχυρογνώμονες, διχασμένοι, παθιασμένοι ή αδιάφοροι, κενοί ή ιδεαλιστές. Μια παράσταση που μιλάει για τη δικαιοσύνη, τη διαφορετικότητα και τον ρατσισμό, τις προκαταλήψεις, την επιπολαιότητα, τον θυμό, αλλά και τις αρχές και τις αξίες.
Μια παράσταση η οποία φέτος κλείνει τον 5ο της χρόνο, στη σκηνή του Θεάτρου Αλκμήνη, κι έχει λάβει πολλές εξαιρετικές κριτικές και 2 βραβεία κοινού. Η συνέχιση της για 6η χρονιά είναι ευχή και απαίτηση.
Περισσότερα εδώ.
Έλενα Χατζοπούλου, Μάρτιος 2019
Σημ.: Στις Ηνωμένες Πολιτείες, μια ετυμηγορία, στις περισσότερες ποινικές δίκες, κρίνεται από την επιτροπή των Ενόρκων και πρέπει να είναι ομόφωνη. «Οι 12 Ένορκοι» είναι η ταινία δικαστικού δράματος, με τον πρωτότυπο τίτλο «12 Angry Men», της οποίας η δράση ξετυλίγεται στην αίθουσα συνεδρίασης των ενόρκων. Γυρισμένη το 1957, σκηνοθετείται από τον Sidney Lumet, σε σενάριο του Reginald Rose, με πρωταγωνιστή τον Henri Fonda και είναι υποψήφια για 3 βραβεία Όσκαρ. Το 2007, η ταινία επελέγη από το Εθνικό Κινηματογραφικό Μητρώο των Ηνωμένων Πολιτειών, της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου ως μια ταινία, πολιτισμικά, ιστορικά και αισθητικά σημαντική, ενώ κατέχει την 2η υψηλότερη θέση στην κατηγορία των δικαστικών δραμάτων του Αμερικάνικου ινστιτούτου Κινηματογράφου.
