play_arrow

keyboard_arrow_right

Listeners:

Top listeners:

skip_previous skip_next
00:00 00:00
chevron_left
volume_up
  • play_arrow

    Sin Radio Listen, don't just hear!

ΜΕ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥ ΘΕΑΤΗ

Είδαμε την παράσταση ‘Μπλε καστόρινα παπούτσια’ στο θέατρο Μπέλλος

today25 Μαρτίου, 2023

Φόντο
share close

Από τη Χάρι Παρασκευοπούλου, Μάρτιος 2023:

Νοέμβρης 1964. Αθήνα. Μεταξουργείο. Και συγκεκριμένα, 29 Νοεμβρίου. Εορτασμός για την επέτειο ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοπόταμου. Δολοφονία Λαμπράκη. Αιματηρή προβοκάτσια και σφαγή αθώων, το παρακράτος απέναντι στους Λαμπράκηδες. Απολογισμός: 13 νεκροί και δεκάδες τραυματίες.

«Χαβάη». Μια υπόγα, συνδυασμός ταβέρνας και Φολί Μπερζέρ. Όλη η Ελλάδα στριμωγμένη στα ντουβάρια του. Τραβεστί, πρώην χίτες, λούγκρες, ναύτες, αμερικανάκια, πλύστρες, άπλυτα, συνομωσίες, έρωτες, αγάπες, όνειρα, χαμόγελα, δάκρυα, κέφι, γλέντι, χορός, τραγούδι, πάθος, πάθη, πάθη, πάθη…

Τα πάθη της Αριστεράς, τα πάθη της μετεμφυλιακής Ελλάδας που νύχτωσε και δεν ξημέρωσε έκτοτε.

Θα μπορούσε να είναι μια ερωτική ιστορία με στοιχεία τραγωδίας, αν δεν ήταν μια ιστορική καταγραφή πολιτικών γεγονότων. Θα μπορούσε να είναι μια ιστορική καταγραφή πολιτικών γεγονότων, αν δεν ήταν μια ερωτική ιστορία με στοιχεία τραγωδίας.

Ούτε μουτσούνες και ούτε κορώνες. Εδώ, το περιθώριο μιλά χαμηλά και σπάει τους τοίχους φτάνοντας μέχρι τα καθιστικά των νοικοκυρέων. Με χιούμορ και ακρίβεια, τα πρόσωπα του έργου ονειρεύονται, φτάνουν σε αδιέξοδα, συντρίβονται, ασφυκτιούν, συν–μετέχουν, επιμένουν στην εξέγερση.

Διονυσιασμός, εφηβικότητα, τραγικότητα, Μόσχα, Αμέρικα, μυθιστορία και ιστορική πραγματικότητα που γυρνάει την πλάτη στο λούμπεν παρακράτος που, με τον «αναθεωρητισμό» του, επιδιώκει να αθωώσει και να άρει τις ενοχές από εκείνους που έριξαν έναν λαό στην τυραννία. Τα «βρώμικα χρόνια» που έσυραν από το βούρκο της ανυπαρξίας τη δικτατορία στο φως, λίγο πριν το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου, τραγουδάνε Presley και λικνίζονται στους ρυθμούς του ροκ με ρεφρέν τσάμικο.

Μια ελπίδα που όλο έρχεται και ποτέ δεν φτάνει.

Στο κέντρο ο δεκαεξάρης Τρίλιας ή Γαζούρης ή Μπίκος ή Γόης ή Άλογο και γύρω του ο κυρ-Χρήστος, πανίσχυρο αφεντικό της «Χαβάης» και πρώην χίτης, τώρα κάνει κουμάντο σε Κολωνό, Βύθουλα, Αϊ-Γιώργη, Βοτανικό, Μεταξουργείο, ο μυστήριος, θεληματικός Μπόη, ο Μαλατσίας, η Αριστέα, η Νένα, η Σαλώμη, η Βουγιούκλω, η Θέμιδα και η Βασίλω.

Η Νεφέλη Μαϊστράλη «περπατά» πάνω στο κείμενο του Θανάση Σκρουμπέλου, με σεβασμό και ακρίβεια και ο Θανάσης Ζερίτης σκηνοθετεί, σπάζοντας τις θεατρικές φόρμες και παρουσιάζοντας μια διονυσιακή γιορτή με φόντο την τραγωδία της ιστορικής συνθήκης.

Οι 4Frontal, και κατά κόσμον Σταύρος Γιαννουλάδης, Χάρης Κρεμμύδας, Γιάννης Λατουσάκης, Νεφέλη Μαϊστράλη, Διονύσης Πιφέας, Πάνος Τοψίδης, υπέροχοι, πλαστικοί, αεικίνητοι, πραγματικοί και πλάσματα της φαντασίας την ίδια στιγμή, χιλιάδες άνθρωποι, μυριάδες στιγμές, βλέμματα, ονόματα, παρουσίες, απουσίες.

Μια στιγμή στην ιστορία, που θα μπορούσε να είναι χτες, ή σήμερα το πρωί. Σκεφτείτε το.

Από τον Θοδωρή Κ., Μάρτιος 2023: 

Η “Χαβάη”… άκουσα σε συζητήσεις το ονομα αυτό πρώτη φορά σε κάτι παρέες αγοριών που νοιώθαν κορίτσια και επιζητούσαν να βρουν την αληθινή τους ταυτότητα, όταν μου τους γνώρισε ο παιδικός μου φίλος ο Βασίλης. Συχνάζανε σε κάτι στέκια που μου θυμίζαν λίγο γκέτο, αφού δεν συναντούσες εύκολα κάποιον straight εκεί, που δεν είχε πάει για συγκεκριμένο σκοπό… Σε μια συζήτηση, μου εξήγησαν πως αυτά τα μέρη ήταν η εξέλιξη του συγκεκριμένου μαγαζιού, όπου εκεί στις αρχές τις δεκαετίας του ’60, παρέλαζε όλη η “καλή” κοινωνία της Αθήνας για να δει τα άθλια shows των τότε τραβεστί και να συνερευθεί μαζί τους και μέσα στα τότε dark rooms, μετά την ερωτική πράξη, συναντιόντουσαν, μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα, όλοι εκείνοι που μπαίνανε κάτω απο τις ταμπέλες “παρακράτος” με τους ταγούς της εξουσίας και των εξ δυσμάς φέροντες εντολές. Εκεί, στο Μεταξουργείο, στο υπόγειο του σημερινού θέατρου Περοκέ, στα καμαράκια του παράνομου έρωτα, ανάμεσα σε μπόχα σπέρματος, ιδρώτα και χλωρίνης, κάποιοι αποφασίζαν για το μέλλον ενός ολόκληρου λαού, αψηφώντας τη βουλήσή του…

Η Αθήνα, την έκτη δεκαετία του 20ου αιώνα, δεν έχει καμία απολύτως σχέση με αυτά που βλέπουμε στις ελληνικές ταινίες της εποχής – φτώχεια, εκμαυλισμός ηθών, κέντρα εξουσίας που ακύρωναν τις εκλεγμένες κυβερνήσεις, αλλεπάλληλες εκλογές και ένας λαός που δεν είχε δει καμία άσπρη μέρα από αυτές που του είχαν υποσχεθεί. Η Αριστερά, σε ένα μόνιμο κυνήγι, οι υπαίτιοι της δολοφονίας Λαμπράκη δεν βρέθηκαν ποτέ και οι ποινές – χάδια αποδόθηκαν σε αυτούς που δέχτηκαν τον ρόλο του θύτη, με τα εύλογα φυσικά ανταλλάγματα. 

Σε αυτόν τον καμβά, ο Θανάσης Σκρουμπέλος τοποθετεί την ιστορία του βιβλίου του “Μπλε καστόρινα παπούτσια” – ο τίτλος εμπνευσμένος από τον βασιλιά Elvis, που η νεολαία μάθαινε από τον ραδιοσταθμό της αμερικάνικης βάσης στο Ελληνικό, που είχε άδεια εκπομπής στην Αθήνα… Και φυσικά, ο υπερατλαντικός παράγοντας, όπως έδειξε η ιστορία, δεν αρκέστηκε μόνο στις μουσικές, αλλά επεδίωξε και κατάφερε να ρυθμίζει την εσωτερική πολιτική κατάσταση. Έπρεπε η χώρα να μείνει δεμένη στον δυτικό κόσμο και να υπάρχει “ασφάλεια” από οτιδήποτε είχε άρωμα “ανατολικό”…

Η 4Frontal, σε μια ιστορική συνέχεια της προηγούμενής τους παράτασης, “Αριστερόχειρες” (που μιλούσε για το διαχρονικό τραύμα αυτών που συνέβησαν από τους “νικητές” του εμφυλίου), καταπιάνεται με το συγκεκριμένο βιβλίο και η Νεφέλη Μαϊστράλη, το επεξεργάζεται δραματουργικά και παραδίδει ένα θεατρικό έργο με τόσα πρόσωπα όσα χρειάζονται για περάσει στο κοινό η πληροφορία. Η διαδρομή που χάραξαν οι πρώην συνεργάτες των Ναζί, οι οποίοι, μετά το τέλος των συγκρούσεων, δεν θα μπορούσαν ποτέ να “τακτοποιηθούν” και να ανταμειφθούν για την “προσφορα” τους στα χρόνια 1946-1949, στη δημοσια σφαίρα έγιναν οι πρώτοι “νονο’ι” του “ελεύθερου” ελληνικού κράτους, ελέγχοντας όλη την παρανομία, σε αγαστή συνεργασία με τις αρχές πάντα, που σε καμία περίπτωση δεν έλεγχε η εκλεγμένη κυβέρνηση, παρεούλα με τους νομιμοποιητές, τους Αμερικάνους, θίγεται μέσα από την ιστορία ενός φτωχού αγοριού, που του άρεσε να τραγουδάει αμερικάνικα τραγούδια στους θαμώνες της Χαβάης. 

Παράλληλα με τον σχεδιασμό της προβοκάτσιας που συνέβη στον πρώτο εορτασμό της ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοποτάμου, στις 29 Νοεμβρίου του 1964 (γιορτή, με πολιτική απόφαση της κυβέρνησης του Γεωργίου Παπανδρέου, που δεν καλοφάνηκε στα Αμερικανάκια), που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο 13 ανθρώπων ακαριαίως και πολλών ακόμη τραυματιών, από μια υποτιθέμενη ξεχασμένη νάρκη, συν αυτών που σάπισε στο ξύλο η τότε Χωροφυλακή, στο όνομα του νόμου και της τάξης (έλα, πες το, κάτι σου θυμίζει, πολύ πρόσφατο, όλο αυτό…), παρακολουθούμε τις ζωές των απόκληρων της ιστορίας, των λαϊκών ανθρώπων και φυσικά τα μέλη της “Νεολαίας Λαμπράκη”, που ήταν κόκκινο πανί για τα φασιστοειδή που λυμαίνονταν τη χώρα και είχαν ονειρώξεις για μόνιμη εγκατάστασή τους σε “εξωτικά” μέρη, όπως η Μακρόνησος… Εκεί μπαίνει και η Χαβάη, με τα “κορίτσια” της, τα έκφυλα πελατάκια και φυσικά το “αφεντικό” κυρ-Χρήστο, ένα πρωην Χύτη – νυν νοικοκυραίο, που όλος ο κόσμος σιχαίνεται, αλλά του φιλάει το χέρι, γιατί ο λεγάμενος είναι και μεγάλος φιλάνθρωπος και φροντίζει τους αδυνάτους (ναι, η ιστορία επαναλαμβάνεται – εσύ τι λες, ως τραγωδία ή ως φάρσα;) και την εμπλοκή του στα γεγονότα, ως ο συνδετικός κρίκος των ντόπιων “ενορχηστρωτών” με τους Αμερικάνους “διευθυντές”, που, σε συνδυασμό με την πολιτική εκτροπή λίγους μήνες αργότερα (βλέπε αποστασία), θα οδηγήσει τελικά στην επταετή χούντα των συνταγματαρχών, που όλοι πλέον έχουμε την υποψία γιατί “έπρεπε” να συμβεί.

Ο Θανάσης Ζερίτης επιλέγει έναν γρήγορο ρυθμό εναλλαγής σκηνών και ρόλων από τους 6 ηθοποιούς, που καλούνται να υπηρετούν πολλαπλούς ρόλους. Ενσωματώνει αρκετά χιουμοριστικά στοιχεία, επιτυγχάνοντας να μην επιβαρύνει πολύ συναισθηματικά τον θεατή, διατηρώντας τα δραματικά στοιχεία σε μια εξισορροπημένη κατάσταση, αφού στόχος της ομάδας είναι η προβολή σκοτεινών σημείων της ιστορίας και ο προβληματισμός του κόσμου για τον αντικατοπτρισμό ή τις ομοιότητες στο σήμερα. Οι Σταύρος Γιαννουλάδης, Χάρης Κρεμμύδας, Γιάννης Λατουσάκης, Νεφέλη Μαϊστράλη, Διονύσης Πιφέας και Πάνος Τοψίδης, ακούραστοι και με υποκριτική δεινότητα τραγουδούν, χορεύουν, υποδύονται όλα τα πρόσωπα του έργου, που έχουν μια δεδομένη υπερβολή στην διάστασή τους και μια επιθεωρησιακή – διονυσιακή πλευρά (όσο αφορά στα πρόσωπα της Χαβάης), χωρίς να αλλοιώνουν τα χαρακτηριστικά τους, επιτυγχάνοντας μια θαυμαστή αποσύνδεση στις μεταβάσεις από το ένα πρόσωπο στο άλλο. Ευρηματική η σκηνογραφία της Γεωργίας Μπούρδα, που εκμεταλλεύεται κάθε εκατοστό της σκηνής και έχει την επιμέλεια για τα ρούχα της παράστασης, που είναι απολύτα ταιριαστά στον κάθε ήρωα και εκφράζουν εύγλωττα τη διαφορετικότητα της κοινωνικής διαστρωμάτωσης. Μουσικές επιλογές απόλυτα εύστοχες από τους Σταύρο Γιαννουλάδη και Γιάννη Λατουσάκη.

Η νέα παράσταση των 4Frontal, χωρίς να είναι στο πνεύμα του θεάτρου-ντοκουμέντο, υπηρετεί με συνέπεια την πρόθεσή τους να διευρευνήσουν, μέσα από κείμενα, τα ιστορικά γεγονότα, απομονώνοντας κάποια κομβικά σημεία, πολλές φορές αθέατα (σκοπίμως;), που οδήγησαν σε καταστάσεις ολικής εκτροπής, από των οποίων τις πληγές δεν έχουμε “θεραπευτεί” ακόμα και να προβληματίσει για το κοινωνικό γίγνεσθαι στο τότε και στο τώρα και τις ομοιότητες μεταξύ των δύο εποχών (υποσυνείδητα διατυπώνεται η ερώτηση για το αν έχουμε τη γνώση για εκείνα τα γεγονότα, ώστε να μην επιτρέψουμε μια επανάληψή τους – νομίζω την απάντηση την ξέρουμε όλοι… κανείς δεν μας τα είπε ποτέ και ελάχιστοι εξ ημών αναζητήσαμε την ιστορική αλήθεια, ώστε να μην έχουμε το άλλοθι του δεν γνώριζα)…

Υ.Γ.  Σε δεύτερο πλάνο, πίσω από την πρωτεύουσα υπόθεση, υπάρχει και το σχόλιο για την υποκρισία της κοινωνίας τότε, που όλοι γνώριζαν την ύπαρξη της Χαβάης και των “κοριτσιών” της και αρκούνταν μόνο σε ψιθύρους και χαμηλόφωνα σχόλια, πίσω από τις κλειστές πόρτες. Δεν περίμενα να σκεφτεί κανείς τότε για τα δικαιώματα αυτών των ψυχών ή για όσα εξαναγκάζονταν να κάνουν (άγνωστο με ποιους τρόπους, καθώς δε νομίζω ότι απολάμβαναν κάθε βράδυ να βγάζουν στο κορμί τους όλες τις διαστροφές τους κάθε καρυδιάς καρύδι – το γεγονός ότι ήταν ομοφυλόφιλοι δεν έδινε σε κάνεναν το δικαίωμα να τους εκπορνεύει), αλλά η σημερινή ματιά μας μπορεί να αντιληφθεί το δίκαιο αρκετών όσων διεκδικούν οι διεμφυλικοί από την επίσημη πολιτεία και τα κατά προέκταση όλη η ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, καθώς υπάρχει στη πάροδο των χρόνων ένα ιστορικό απίστευτης βαρβαρότητας και κακοποίησης σε βάρος τους.

Περισσότερα εδώ.

Written by: Sin Radio

Sin Radio