Είδαμε την παράσταση ‘Caveman’ στο Θεάτρο Αθηνών

Ο Rob Becker, Αμερικανός κωμικός και συγγραφέας, ανήκει σε εκείνη τη γενιά των stand-up δημιουργών, οι οποίοι μεταφέρουν την παρατήρηση της καθημερινότητας σε θεατρική φόρμα. Το CAVEMAN, το πλέον γνωστό και ανθεκτικό έργο του στον χρόνο, αποτελεί ένα είδος ανθρωπολογικής κωμωδίας που εξερευνά τη διαρκή, σχεδόν πρωτόγονη, σύγκρουση μεταξύ ανδρικού και γυναικείου τρόπου σκέψης. Χωρίς να φιλοδοξεί να προσφέρει ακαδημαϊκή πραγματεία πάνω στις έμφυλες σχέσεις, ο Becker δημιουργεί έναν δραματουργικό άξονα, βασισμένο στο χιούμορ παρατήρησης, στον αυτοσαρκασμό και στη διαχρονική δυναμική της συντροφικότητας.

Στη συγκεκριμένη ελληνική εκδοχή, το έργο συναντά την ανάγκη του σύγχρονου θεάτρου να επαναδιαπραγματευθεί στερεότυπα, άλλοτε ανατρέποντάς τα και άλλοτε αποδομώντας τα, μέσα από την ειρωνεία και τη διασκευή του Γιώργου Γαλίτη, που εμπλουτίζει το κείμενο με τοπικό χρώμα, χαρίζοντάς του άμεση επικοινωνία με το κοινό, χωρίς όμως να αλλοιώνει την παγκοσμιότητα της πρωτότυπης δραματουργίας.

∞

Εν μέσω βρυχηθμών, ένας άνδρας, τρομαγμένος και παγιδευμένος ανάμεσα στο διαχρονικό «κυνηγός–προστάτης» και στο πιο σύγχρονο «σύντροφος–συνεργάτης», επιχειρεί να κατανοήσει και να εξηγήσει στο κοινό, γιατί άνδρες και γυναίκες μοιάζουν να μιλούν διαρκώς διαφορετικές γλώσσες. Από την εποχή του homo sapiens έως την εποχή της χωριάτικης σαλάτας με ξύσμα αβοκάντο και με αφετηρία μικρές και καθημερινές συγκρούσεις ενός ζευγαριού, ο ήρωας βυθίζεται σε ένα κωμικό ταξίδι από την προϊστορική σπηλιά, μέχρι τα καθιστικά της σύγχρονης αστικής ζωής, ενόσω το έργο λειτουργεί ως μονολογικό ψηφιδωτό προσωπικών εξομολογήσεων, κοινωνικών σχολίων και παρατηρήσεων πάνω στην ανθρώπινη συμπεριφορά.

∞

Η σκηνοθετική προσέγγιση του Γαλίτη ισορροπεί ανάμεσα στο stand-up και στον θεατρικό μονόλογο, εμπλουτίζοντάς τον με σκηνική δράση, μέσω της αστείρευτης ενέργειας του Σωτήρη Καλυβάτση. Έτσι στήνεται μια σκηνική γραφή, που επιτρέπει στον ηθοποιό να συνομιλεί με τον χώρο και το κοινό, δημιουργώντας μια σχεδόν διαδραστική σχέση. Η σκηνοθετική οπτική αξιοποιεί το κωμικό timing, ως καθοριστικό δραματουργικό εργαλείο, όπου κάθε παύση, κάθε εναλλαγή τόνου, λειτουργεί ως σημείωση ερμηνευτικής κλιμάκωσης, ενόσω δίδεται έμφαση στην άμεση επικοινωνία και στην καυστική παρατήρηση, χωρίς το έργο να διολισθαίνει σε φαρσικό θέατρο ή σε εύκολη κωμωδία στερεοτύπων.

Ο «σίφουνας» Σωτήρης Καλυβάτσης, με τον δικό του μοναδικό τρόπο, επιστρέφει σε ένα υλικό που αναδεικνύει την εξωστρεφή του ποιότητα. Η σπαρταριστή του ερμηνεία κινείται ανάμεσα στο αυτοσχεδιαστικό χιούμορ και στη λεπτοδουλεμένη σκηνική πειθαρχία, ενώ δεν υποδύεται απλώς έναν άνδρα σε σύγχυση, αλλά γίνεται μεσολαβητής μεταξύ κειμένου και θεατή, διαρθρώνοντας τον μονόλογο σαν μια ροή συνειρμών, μετατρέποντας το κοινό σε συνομιλητή. Η αμεσότητά του, οι μεταμορφώσεις φωνής, οι μικρομιμήσεις και οι ρυθμικές αλλαγές τον καθιστούν ρυθμιστή του συνολικού θεατρικού παλμού, ενώ η σκηνική του άνεση επιτρέπει στην παράσταση να αποκτήσει μία καθαρά ελληνική κωμική υφή.

Ο Ντέιβιντ Νεγρίν επιλέγει μια μινιμαλιστική, αλλά εύγλωττη, σκηνική γλώσσα, με στοιχεία που παραπέμπουν σε προφανείς αναφορές, με αντικείμενα που λειτουργούν συμβολικά, ενώ τα δύο κοστούμια που απαιτούνται, διατηρούν έναν συγκεκριμένο κώδικα. Ο φωτιστικός δε σχεδιασμός υποστηρίζει ουσιαστικά τη δομή του μονολόγου και το μουσικό υπόβαθρο του Νίκου Ασημάκη, λειτουργεί ως διακριτική ηχητική αφήγηση, χωρίς να επισκιάζει την αφήγηση.

∞

Η ελληνική εκδοχή του CAVEMAN παραμένει πιστή στο πνεύμα του Becker, αλλά αποκτά μια σαφώς ανανεωμένη, σχεδόν υβριδική θεατρική ταυτότητα. Έτσι, η σκηνοθεσία του Γαλίτη και η ερμηνεία του Καλυβάτση συναντιούνται σε έναν άρτιο συνδυασμό, σε μια κωμωδία χαρακτήρων και κοινωνιολογικού σχολίου, πάνω στις σχέσεις των φύλων, πάντα με τον αυτοσαρκασμό να αποτελεί το κυρίαρχο δραματουργικό εργαλείο. Η παράσταση προσφέρει ένα καλοδουλεμένο, επικοινωνιακό και αισθητικά καθαρό θεατρικό αποτέλεσμα που συνομιλεί με τον σημερινό θεατή, ταυτίζεται, προκαλεί γέλιο, αλλά και θέτει, με disarming simplicity, διαχρονικά, αναπάντητα ερωτήματα, όπως: «Τι εστί να είσαι άνδρας;» ή «Γιατί όλοι οι άνδρες είναι μα%@&ες;» και «Τελικά, πόσο απέχουμε από τον άνθρωπο των σπηλαίων;».

Περισσότερα εδώ.

Έλενα Χατζοπούλου, Νοέμβριος 2025