Είδαμε την παράσταση ‘Αυτόματη Εστίαση’ στο Θέατρο Αργώ

Ο Πέτρος είναι ένα νεαρό αγόρι, που έχει ανακαλύψει πρόσφατα την ταυτότητά του και το coming out στους δικούς του, δεν πήγε και πολύ καλά – όχι, δεν τον έβρισαν ούτε τον έδιωξαν από το σπίτι, απλά το αντιμετωπίζουν ως μια “επιπολαιότητα”…

Ο ήρωάς μας ψάχνει, στον ηλεκτρονικό κόσμο, ανθρώπους που νιώθουν όπως ο ίδιος και, σε μια τέτοια αναζήτηση, πέφτει πάνω στον Μάριο, έναν ενήλικο φωτογράφο και δέχεται την πρότασή του να τον φωτογραφίσει.

Καθώς και ο ίδιος αγαπάει τη φωτογραφία, δέχεται την πρόσκληση και η φωτογράφηση, ενώ ξεκινάει μια χαρά, γίνεται κάτι άλλο, καθώς ο Μάριος, που εμφανώς έχει κάνει χρήση κάποιας ουσίας, μεταμορφώνεται σε κάτι αιμοδιψές, που “καταστρέφει” για πάντα τον Πέτρο…

Σήμερα, το νεαρό εκείνο αγόρι ζει μόνιμα στη μεγάλη πόλη και σπουδαζει φωτογραφία, ενώ παράλληλα εργάζεται σε μια καφετέρια. Είναι φιλικός, χωρίς μεγάλο κύκλο γνωριμιών και δεν θέλει να τον αγγίζουν· επουδενί δεν θέλει να νιώσει κάνενα άγγιγμα πάνω του.

Έχει ξεκάθαρα πρόβλημα με τους ανθρώπους και αντιμετωπίζει με αυξημένη καχυποψία, που, ορισμένες φορές, ξεπερνάει τα όρια, οτιδήποτε του συμβαίνει.

Για τον Πέτρο, ο κόσμος είναι ζούγκλα και αυτός πρέπει με κάθε κόστος να μη γίνει βορά στα θηρία.

Όλα αυτά αλλάζουν, όταν σε μια έξοδο με φίλους σε κάποιο μπαρ, ξανασυναντά τον Μάριο… δεν τον θυμάται καθόλου, σε αντίθεση με τον ίδιο, που αισθάνεται πως αυτός ο άνθρωπος έχει διεισδύσει μέσα του και βρίσκεται παντού.

Επιλέγει να δημιουργήσει σχέση με τον Μάριο, με προφανή σκοπό να πάρει την εκδίκησή του, για αυτό που συνέβη πριν τόσα χρόνια.

Στην αρχή της συγκατοίκησης, ο Μάριος εξομολογείται τις μαύρες μέρες του παρελθόντος του και τη σκληρή διαδικασία της αποτοξίνωσης, ενώ παράλληλα εξομολογείται το πόσο δυσκολεύτηκε να αφήσει πίσω του όσα κακά έκανε, όντας εξαρτημένος, και να προσπαθήσει, ξεπερνώντας τα, να γίνει ένας καλύτερος άνθρωπος.

Ο Πέτρος αφουγκράζεται την εξομολόγηση και επιχειρεί να την επεξεργαστεί, κάτι που μοιάζει αμφίβολο, καθώς, όλον τον προηγούμενο καιρό, έθαβε όλο και πιο βαθιά μέσα του το τραύμα, χωρίς να ζητήσει από κάποιον ειδικό βοήθεια, και πλέον ως κακοφορμισμένο, μόνο, δηλητήριο τον ποτίζει και του θολώνει την ήδη πληγωμένη κρίση του.

Όταν θα του δοθεί η ευκαιρία, θα αποφασίσει να κάνει ένα ξεκαθάρισμα λογαριασμών με τον Μάριο και, στην τελική σύγκρουση των δύο, μπροστά στα μάτια μας έχουμε έναν κατακερματισμένο άνθρωπο, εμφανώς μοναχικό και σε πλήρη σύγχυση, απέναντι σε εκείνον που πιστεύει ότι το γεγονός ότι έχει αποδεχτεί τα λάθη του και τα έχει συγχωρέσει στον εαυτό του, αρκεί, χωρίς επί της ουσίας να απολογηθεί για όλα εκείνα στα θύματα ή να λάβει κάποιου είδους τιμωρία.

Είναι εμφανές ότι όλο αυτό, αν μείνει εκεί, δεν θα οδηγήσει απολύτως πουθενά – πώς θα το χειριστεί ο καθένας;

Στην παράσταση, τα γεγονότα δεν ακολουθούν μια χρονική γραμμική σειρα (π.χ. τότε – σήμερα), αλλά, με αφετηρία το τώρα, γινόμαστε μάρτυρες, μέσα από τη διήγηση του Πέτρου, που άλλοτε “ζωντανεύει” και μας δείχνει τα γεγονότα και άλλες φορές με τη μορφή εξομολόγησης στο ζουμ μιας βιντεοκάμερας και την προβολή του προσώπου του σε ένα λευκό καμβά, σε ένα μπρος πίσω στο χρόνο, μέχρι την τελική σκηνή.

Το φρικτό και καταδικαστέο γεγονός του βιασμού του ανήλικου αγοριού από τον Μάριο, είναι αυτό που ορίζει τη ζωή του και είναι συγκλονιστικός ο τρόπος που μας παρουσιάζεται η απόφαση του νεαρού να “αποδεχθεί” το τραύμα και να μεγαλώσει, ορίζοντάς το ως πυξίδα της ζωής του.

Είναι κάτι που οι ειδικοί επισημαίνουν πως είναι πολύ συνηθισμένο σε τέτοιες περιπτώσεις, όμως η εμπειρία να γίνεσαι μάρτυρας κάτι τέτοιου, ακόμη και θεατρικά, ήταν αρκετά σκληρή.

Ο Οδυσσέας Πετράκης, ως Πέτρος, κλήθηκε να παρουσιάσει αυτόν τον χαρακτήρα, που, μέσα στην ψυχοπαθολογία του, θεωρεί ότι όσα κάνει είναι “φυσιολογικά και κανονικά” (παρότι υποσυνείδητα γνωρίζει πως συμβαίνει το ανάποδο), ήταν απρόσμενα πολύ καλός και μας έκανε να συμπάσχουμε με τον ήρωά του και να προβληματιστούμε για το αν οι επιλογές του, μετά από εκείνα τα γεγονότα, θα πάρουν έναν ορθολογικό δρόμο (υποστήριξη από κάποιον επιστήμονα ή κάποιον φορέα π.χ.) ή θα βουλιάξει ακόμη περισσότερο στα σκοτάδια του…

Ο συμπρωταγωνιστής Χρήστος Ντόβας, στον ρόλο του Μάριου, εκμεταλλεύεται τη θεατρική εμπειρία του για να μας δώσει έναν χαρακτήρα, που έχει κάνει μια επίσης δύσκολη διαδρομή και σε αντίθεση με τον Πέτρο, βρήκε τη δύναμη και “θεαραπεύτηκε” και προχώρησε – δεν ξέχασε, κατά πως λέει, όσα έκανε, αλλά έμαθε να ζει με αυτά. Παρόλα αυτά, στα μάτια μου ήταν ένας ατιμώρητος θύτης, που συνέχιζε να κυκλοφορεί με την ίδια πανοπλία της έπαρσης και όσο κι αν προσπαθούσα να βρω να πω κάτι θετικό για τον Μάριο, δεν θα με άφηνε το συναίσθημα να το κάνω.

Η Νατάσα Παπαδάκη αναλαμβάνει να υλοποιήσει σε θεατρική παράσταση το κείμενο του Γιώργου Αγγελίδη και η ανάγνωσή της μας έδωσε ένα μάλλον σκοτεινό και ψυχρό περιβάλλον, στο οποίο οι 2 ήρωες κινούνται παράλληλα – ακόμη και την περίοδο της συμβίωσης, δεν τους βλέπουμε ποτέ να είναι κοντά ή να έχουν κάποια επαφή – και αναδεικνύει με σαφήνεια την κατάσταση που βρίσκεται ο Πέτρος, βάζοντας παράλληλα ευδιάκριτα πλαίσια, που οριοθετούν και τους ήρωες, αλλά και τα μηνύματα του έργου, και μπορούμε να πούμε ότι ήταν μια πολύ ωραία και λειτουργική προσέγγιση!

Η “Αυτόματη Εστίαση” (δάνειο από την όμοτιτλη λειτουργία των φωτογραφικών μηχανών) είναι μια παράσταση από αυτές που έχουμε την ευτυχία να βλέπουμε στην πόλη, με αφορμή το κίνημα για τα δικαιώματα όλων αυτών που έχουν πέσει θύματα κακοποίησης και, πέρα απο το προφανές, ότι θα μιλήσει στην ψυχή όσων τυχόν έχουν παρόμοιες τραυματικές εμπειρίες, δείχνει με ευκρίνεια το πόσο μεγάλη ζημιά προκαλείται στα θύματα, τη δυσκολία διαχείρισης και του να ζητήσουν βοήθεια για να το αντιμετωπίσουν, οπότε θα πρέπει με κάποιον τρόπο να τους δίνονται κίνητρα, ώστε να μιλάνε και, παράλληλα, οι οικογένειες και ο κόσμος συνολικά, πλέον οφείλουν να είναι πιο ευαισθητοποιημένοι και αρωγοί σε τέτοιες καταστάσεις, ώστε να μην υποχρεώνει τα θύματα να περιχαρακώνονται στη δυστυχία τους και τέλος οι ένοχοι, όταν και όπως αποκαλύπτονται, να τιμωρούνται παραδειγματικά, για να αποτρέπονται και άλλοι όμοιοί τους από το να κάνουν τα ίδια.

Περισσότερα εδώ.

Θοδωρής Κ., Νοέμβριος 2024