Είδαμε την παράσταση ‘Εξαρτάται’ στη Θεατρική Σκηνή Αντωνίου

Το βιβλίο της Μαρίας Μαυρικάκη «Εξαρτάται: μια ιστορία ζωής δίπλα στην εξάρτηση» (εκδόσεις Πατάκης, 2021), μετουσιώνεται σε παράσταση, από τη Θεατρική Σκηνή Αντώνη Αντωνίου. Μια ιστορία ζωής, τεσσάρων ανθρώπων, δίπλα στον, παγιδευμένο από ουσίες, Άκη.

∞

Ο Άκης δεν ζει πλέον ανάμεσά τους. Η αδελφή του, η Ρία,  η κοπέλα του, η Τούλα, ο κολλητός του, ο Γεράσιμος και ο φίλος από τον στρατό, Γαρύφαλλος, που στον στρατό τον φώναζαν κοροϊδευτικά Γαρδένια και ο Άκης «καθάρισε» για πάρτη του, όλοι μαζί τελούν το δικό τους ιδιότυπο μνημόσυνο, αναφερόμενοι άλλοτε σε τρυφερές ιστορίες κι άλλοτε σε ιστορίες που κρύβουν πόνο και απόγνωση. Την απόγνωση κάποιου που, επί 30 χρόνια, δεν μπορεί να βοηθήσει τον δικό του άνθρωπο να γλυτώσει από την εξάρτησή του.

Ο Άκης, από το Περιστέρι, δεν ήταν ένα εγκαταλελειμμένο ή κακοποιημένο παιδί, ούτε ήταν παιδί διαλυμένης οικογένειας ούτε καν ένα βαριεστημένο πλουσιόπαιδο που ήθελε να πειραματίζεται. Δεν ανήκε σε κανένα σύνηθες στερεοτυπικό μοντέλο. Οι γονείς του, άνθρωποι συνηθισμένοι, πρόσφεραν στα παιδιά τους μια χαρούμενη παιδική ηλικία κι εκείνα χόρτασαν να παίζουν ξέγνοιαστα στους χωματόδρομους της γειτονιάς. Ποιο να ήταν τελικά το ακόρεστο έλλειμα του Άκη και οι τόσες προσπάθειες αποκατάστασής του όλες έπεσαν στο κενό;

Κατάθλιψη, ενοχές, ανεκπλήρωτο, η αναζήτηση συγχώρεσης και μια ζωή με διαρκείς υποτροπές. Ο Άκης και ο κάθε Άκης, ζητά διαρκώς. Οι δικοί του άνθρωποι δίνουν και ξαναδίνουν, αν κι έρχονται στιγμές που η αγάπη τους ατονεί κι εναλλάσσεται με την απόγνωση. Και ξανά από την αρχή. Βλέπεις, καμιά φορά η αγάπη δεν αρκεί… Και πώς μπορεί να σε σώσει κάποιος, εάν εσύ δεν θέλεις να σωθείς;

Και η αλήθεια παρουσιάζεται γυμνή, μέσα από τα μάτια των δικών του ανθρώπων. Με ένα σπαρακτικό «γιατί, Άκη» και με μια φωνή που ουρλιάζει ότι δεν ήθελαν απλά να τον βοηθήσουν, αλλά ήθελαν να τον σώσουν. Και είναι μεγάλος ο καημός τους που τελικά δεν τα κατάφεραν…

∞

Η Μαρία Μαυρικάκη γράφει το βιβλίο, ενθυμούμενη καταστάσεις που έζησε στο άμεσο περιβάλλον της, ενώ επιλέγει τον, με διττό νόημα, τίτλο «Εξαρτάται», υπονοώντας τους ανεξέλεγκτους παράγοντες, αλλά και την καταστροφική εξάρτηση. Την εξάρτηση που ομοιάζει με το εκκρεμές. Πίσω, μπρος… πίσω, μπρος… Τον ήρωα της ιστορίας της, τον Αρτέμιο, τον αποκαλεί Άκη, ένα όνομα που μπορεί να φέρει ο μισός ανδρικός πληθυσμός, συμβολίζοντας έτσι την καθημερινότητα του προβλήματος. Με τη σειρά του, ο Αντώνης Αντωνίου μεταφέρει το θέμα στη σκηνή και το σκηνοθετεί με τρόπο λιτό και άμεσο. Η Νατάσα Ασίκη, στον ρόλο της αδελφής του Άκη, είναι βαθιά συγκινητική, ο Τάκης Βαμβακίδης, ως ο φίλος από τον στρατό, δίνει την αίσθηση ότι ο ρόλος γράφτηκε για αυτόν, η Ειρήνη Κονίδου, η Τούλα του Άκη, δείχνει την απελπισία της, καλύπτοντας με τα χέρια της το πρόσωπό της, και ο Αντώνης Αντωνίου σπαράζει, ως ο επιστήθιος φίλος του, Γεράσιμος. Το νοιάξιμο για τον δικό τους Άκη, εμφανές στην ερμηνεία όλων.

Η Μαριέττα Παυλάκη φωτίζει την κάθε αφήγηση ξεχωριστά, όσο η μουσική του Πιέρρου Παπαδάκου αφηγείται με τον δικό της τρόπο. Το ευφυές σκηνικό του Νίκου Κασαπάκη συμβολίζει επακριβώς το ταξίδι του Άκη στο χάος, αποτυπώνοντας έναν λαβύρινθο περιστοιχισμένο με σχοινιά κι αιχμηρά συρματοπλέγματα.

∞

Στο τέλος της παράστασης, ο Αντώνης Αντωνίου μένει με το κοινό, όπου αρχικά ζητάει να ακούσει τις απόψεις του, εάν δηλαδή άρεσε η παράσταση και τι μπορεί να αλλάξει (πάντα με την άποψη του κοινού). Μοναδικός Αντωνίου.  Στη συνέχεια, επιδιώκει να γίνει συζήτηση σχετικά με το θέμα της παράστασης. Το κοινό, όμως, ήταν κλεισμένο στις δικές του σκέψεις και δεν ήταν εύκολο να μιλήσει για αυτό που μόλις είδε, μιας και είχε ανάγκη να καταλαγιάσει μέσα του το συναίσθημα που ξεχείλιζε. Την ημέρα που παρακολούθησα την παράσταση, ανάμεσα στους θεατές ήταν και πολλοί νέοι άνθρωποι, απεξαρτημένοι πλέον, κι εκεί η κατάθεση ψυχής που έκαναν ήταν για όλους μας συγκλονιστική, μιας και η παράσταση, για αυτούς, αποτέλεσε το έναυσμα για να αντιληφθούν επακριβώς το τι βίωνε ο περίγυρος τους, με αποτέλεσμα οι μαρτυρίες τους να είναι καθηλωτικές.

∞

«Εξαρτάται». Μια παράσταση που αγγίζει εις βάθος το ακανθώδες ζήτημα των εξαρτήσεων και που αφορά όλους μας.

Περισσότερα εδώ.

Έλενα Χατζοπούλου, Νοέμβριος 2023