Είδαμε την παράσταση ‘Άμλετ’ στο Θέατρο Βράχων

Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, η μητέρα μου είχε την άποψη πως ο εισερχόμενος στην εφηβεία γιος της (δηλαδή εγώ), έπρεπε να δέχεται υψηλής αισθητικής ερεθίσματα, καθώς μεγάλωνε, και ως αντίβαρο σε αυτά που είχε ακούσει ότι “παθαίνουν” σε εκείνη την περίοδο τα αγόρια.

Κάπως έτσι, όπως έχω ξαναπεί, ξεκινήσαμε να παρακολουθούμε μαζί παραστάσεις “ενήλικου” θεάτρου, που δεν πολυκαταλάβαινα πάντα και, στο VHS του σπιτιού, ταινίες που θεωρούνταν κλασικές. Μια από τις πρώτες βιντεοκασέτες που νοίκιασε, με αυτό το σκεπτικό, ήταν ο Άμλετ του Laurence Olivier (1948) – η αλήθεια είναι πως εντυπωσιάστηκα από το έργο και τις ερμηνείες, όμως η σκηνή του φαντάσματος στο νεκροταφείο, δεν με άφησε εκείνο το βράδυ να κοιμηθώ γαλήνιος!

Από εκείνα τα χρόνια, έχω παρακολουθήσει κάποιες κινηματογραφικές μεταφορές και καμία θεατρική. Θεωρώ πως είναι από τα δυσκολότερα έργα του William Shakespeare, αφού ο ρόλος του Άμλετ καθαυτός είναι, πέρα από πολύ γοητευτικός, και εξαιρετικά δύσκολος για έναν ερμηνευτή.

Ο νεαρός πρίγκιπας της Δανίας επιστρέφει στην πατρίδα του, μετά τον θάνατο του συνονόματου πατέρα του και τον γάμο της μητέρας του με τον αδερφό του νεκρού, Κλαύδιο, που αυτομάτως γίνεται ο νέος βασιλιάς. Δεν ξέρει πώς να συμπεριφερθεί στη νέα πραγματικότητα του βασιλικού οίκου – παρόλο που συνηθίζονταν τότε τέτοιοι γάμοι μεταξύ ευγενών και οι πιστοί του φίλοι έχουν κι αυτοί μια επιφυλακτικότητα για όσα έχουν συμβεί.

Κάποια νύχτα, οι φύλακες του βασιλικού τάφου τον ενημερώνουν πως κάτι σαν φάντασμα, που μοιάζει στον νεκρό βασιλιά, τους τρομοκρατεί τα βράδια και ο Άμλετ αποφασίζει να το συναντήσει. Από το πνεύμα του νεκρού πατέρα του, μαθαίνει τη φρικτή αλήθεια για τη δολοφονία από τον αδερφό του και ορκίζεται εκδίκηση.

Αποφασίζει να “παίζει” τον τρελό, ώστε να μην κινήσει υποψίες στη βασιλική αυλή μέχρι να φτιάξει το κατάλληλο σχέδιο.

Η μεταστροφή στη συμπεριφορά του δεν περνάει απαρατήρητη από τους δικούς του και τον Πολώνιο, έμπιστο σύμβουλο-νυφίτσα του νέου βασιλιά, που αρχικά την ερμηνεύει ως αποτέλεσμα του έρωτα του νεαρού για την κόρη του, Οφηλία.

Προσδοκώντας μεγαλύτερα οφέλη από έναν πιθανό γάμο, δασκαλεύει την κόρη του για το πώς θα συμπεριφέρεται πλέον στον πρίγκιπα, ενώ παράλληλα μηχανορραφεί για να κερδίσει περισσότερη εμπιστοσύνη από το βασιλικό ζεύγος. Όταν ο Αμλετ αρνείται την κοπέλα, καθώς έχει αφιερωθεί σε κάτι σπουδαιότερο, και σε μια γιορτή παρουσιάζεται μια θεατρική παράσταση που παραγγέλνει ο Άμλετ και προσομοιάζει στη δολοφονία του πατέρα του, αναστατώνει τον βασιλιά, που ψάχνει να βρει αν είναι τυχαίο γεγονός ή γνώση απο τον πρίγκιπα και υποψιάζεται πως ίσως κινδυνεύει η νέα τάξη πραγμάτων που έχει επιβάλλει και χρησιμοποιεί τη μητέρα του για να διερευνήσει τους σκοπούς του.

Σε εκείνη τη συνάντηση, ο Άμλετ θα σκοτώσει κατα λάθος τον Πολώνιο, που κρυφακούει, κρυμμένος στις κουρτίνες, και ο Κλαύδιος, για να τον “προστατεύσει”, στέλνει τον νεαρό σε μια αποστολή στην Αγγλία, με εντολή σε δυο πιστούς φίλους του να τον δολοφονήσουν στη διάρκεια του ταξιδιού. Καθώς ο Άμλετ μαθαίνει τα σχέδιά τους, θα δεχτούν επίθεση πειρατών και ο ίδιος θα γλιτώσει, πληρώνοντας κάποιο ποσό ως αμοιβή και θα επιστρέψει πίσω στη Δανία και, στην πρώτη ευκαιρία που θα βρει να σκοτώσει τον Κλαύδιο, θα κάνει πίσω γιατί θεωρεί ότι, δολοφονώντας τον την ώρα της προσευχής, αυτός θα πάει στον παράδεισο (κάτι που αποδεικνύεται λάθος, αφού ποτέ ο συγκεκριμένος δεν προσεύχονταν).

Εκεί, ο Λαέρτης, γιος του Πολώνιου, θα ψάξει να βρει ποιος σκότωσε τον πατέρα του και η Οφήλια, διαλυμένη από το πένθος και την απόρριψη του Αμλετ, θα αυτοκτονήσει σε ένα ποτάμι.

Ο Κλαύδιος θα βρει σε όλα αυτά μια χρυσή ευκαιρία να ξεφορτωθεί τον Άμλετ, “εκμυστηρευόμενος” στον Λαέρτη ποιος σκότωσε τον Πολώνιο και στήνοντας μαζί του μια πλεκτάνη για να δολοφονήσουν τον πρίγκιπα. Την ημέρα της μονομαχίας των δύο νεαρών, τίποτα φυσικά δεν θα πάει όπως είχε σχεδιαστεί και η ιστορία θα κλείσει με μια σκηνή γεμάτη πτώματα…

Στην παράσταση που είδαμε, ο Θέμης Μουμουλίδης παρουσιάζει ένα θέαμα που έχει στοιχεία παιχνιδιού φωτός-σκοταδιού (αντιστοιχία αλήθειας-ψέματος), με μια σύγχρονη “αριστοκρατική” αισθητική και ουδόλως δυστοπική.

Η φιλοσοφική ματιά του Shakespeare στον άνθρωπο και τα πάθη του, διατηρείται και αποδίδεται στον ύψιστο βαθμό από την εξαιρετική σκηνοθεσία και τις καταπληκτικές ερμηνείες των ηθοποιών.

Ο Αναστάσης Ροϊλός, στον ρόλο του Άμλετ, και ο Μιχάλης Συριόπουλος, στον ρόλο του Κλαύδιου, ξεχωρίζουν για τις ολοκληρωτικές τους ερμηνείες και τη σύγκρουση των δύο κόσμων που αντιπροσωπεύουν – ευγενής και με πίστη σε αρχές ο πρίγκιπας, καιροσκόπος και θιασιώτης του “ο σκοπός αγιάζει τα μέσα” ο βασιλιάς. Ξεχωρίσαμε την εξαιρετική τους άρθρωση, που αναδείκνυει το καλομεταφρασμένο κείμενο, τις εκφράσεις των προσώπων τους και τη δύναμη στις ερμηνείες, που διέλυσε κάθε μας επιφύλαξη για το πώς θα αποδιδόταν αυτό το έργο.

Η Ιωάννα Παππά δίνει μια Γερτρούδη που βρίσκεται πραγματικά χαμένη σε όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω της και δεν μπορείς να ερμηνεύσεις, αν έχει γνώση όσων έχουν συμβεί (άρα είναι συνένοχος) ή είναι πραγματικά τόσο αφελής. Ευχάριστη έκπληξη η Τζένη Καζάκου, ως Οφηλία, που μας έπεισε για την αγνότητα και την καλοσύνη της ηρωίδας. Οι Θοδωρής Σκυφτούλης (υπέροχος Πολώνιος), Θανάσης Δόβρας, Μαρούσκα Παναγιωτοπούλου, Άρης Νίνικας και Δημήτρης Αποστολόπουλος συμπληρώνουν τον καλοδουλεμένο θίασο, στη διανομή των υπόλοιπων ρόλων.

Το αξιομνημόνευτο της παράστασης επιτυγχάνεται από τη συνολική δουλειά της ομάδας που συνεργάστηκε για τη δημιουργία της, η Μικαέλα Λιακάτα, που σχεδίαζε το πολυμορφικό σκηνικό, ο Σταύρος Γασπαράτος, με την εξαιρετική πρωτότυπη μουσική που ήρθε και έδεσε απόλυτα με την παράσταση, η Πατρίσια Απέργη, στην κινησιολογία-χορογραφία, και ο Νίκος Σωτηρόπουλος, στον σχεδιασμό των φωτισμών, που είχαν τη δική τους μεγάλη συνεισφορά στο τελικό αποτέλεσμα.

Προσήλθαμε στο θέατρο Βράχων με τη γνώση ότι η συγκεκριμένη παραγωγή δεν θα μπορούσε να παρουσιάσει ένα μέτριο θέαμα (συμπέρασμα από όσα έχουμε παρακολουθήσει διαχρονικά), όμως ο Άμλετ του Θέμη Μουμουλίδη, των συνεργατών και των ηθοποιών του, ξεπέρασε κάθε προσδοκία μας, κατατάσσοντας την παράσταση μέσα στις 3 καλύτερες που έχουμε παρακολουθήσει τα τελευταία χρόνια σε θερινά θέατρα. Αξίζει κάθε λεπτό της θέασής της και σίγουρα, αν δεν έχετε προγραμματίσει να την παρακολουθήσετε σε κάποια από τις επόμενές της στάσεις, μην το καθυστερείτε καθόλου!

Περισσότερα εδώ.

Θοδωρής Κ., Ιούλιος 2024