Αλμπέρτος Ναρ – ΣΑΛΟΝΙΚΑΪ: Άπαντα τα διηγήματα

Αφορμή για αυτή τη συγκεντρωτική έκδοση των διηγημάτων του Αλμπέρτου Ναρ αποτελεί η συμπλήρωση δέκα χρόνων από τον πρόωρο θάνατό του. Στα διηγήματα αυτά ο Ναρ προσπαθεί να συλλάβει την ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση του θεσσαλονικιού Εβραίου, αναζητώντας παράλληλα την προσωπική του ταυτότητα, ανακαλώντας μνήμες. Ο συγγραφέας αντλεί το υλικό του άλλοτε από πλουσιότατα προσωπικά βιώματα, ενώ άλλες φορές, ως απόγονος επιζώντων του Ολοκαυτώματος, σκιαγραφεί τον οδυνηρό απόηχο που η ναζιστική θηριωδία άφησε στις ψυχές και στα σώματα των δικών του ανθρώπων. 

Ο συνειρμικός-ποιητικός τόνος της γραφής του συνδυάζεται αρμονικότατα με ρεαλιστικές καταγραφές, ιδίως στα κείμενα που αναδεικνύουν τη λατρεία του συγγραφέα για τη γενέθλια πόλη του. Εξακολουθητική σταθερά των κειμένων του Αλμπέρτου Ναρ είναι η σχέση παρελθόντος – παρόντος, η οποία αποτελεί πάντα την καλύτερη αφορμή για δραστικό αναστοχασμό.

Ο Αλμπέρτος Ναρ γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1947. Σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Α.Π.Θ. Ήταν μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του Κέντρου Ιστορίας του Δήμου Θεσσαλονίκης και τακτικός συνεργάτης των εφημερίδων Μακεδονίακαι Θεσσαλονίκη. Συνεργάστηκε επίσης και με άλλες εφημερίδες, επιστημονικά και λογοτεχνικά περιοδικά. Στο συγγραφικό και ερευνητικό έργο του ασχολήθηκε κυρίως με την ιστορία και τη λαογραφία των Εβραίων της Θεσσαλονίκης (Οι συναγωγές της Θεσσαλονίκης – Τα τραγούδια μας, Κειμένη επί ακτής θαλάσσης, Προφορικές μαρτυρίες Εβραίων της Θεσσαλονίκης για το Ολοκαύτωμα). Έγραψε δύο συλλογές διηγημάτων (Σε αναζήτηση ύφους και Σαλονικάι, δηλαδή Σαλονικιός), καθώς και τη συλλογή πεζών κειμένων με τίτλο Επιπόλαιος επί πόλεως (μεταθανάτια έκδοση, 2007). Χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό ρεαλιστικής και συνειρμικής αφήγησης, ο Ναρ αντλεί από τα βιώματα των νεανικών του χρόνων ή από τραυματικές αναμνήσεις του εβραϊκού οικογενειακού του περιβάλλοντος. Στη διηγηματική αποτύπωση των ιστοριών του διασταυρώνει το προσωπικό με το συλλογικό, προβάλλοντας τον μικρόκοσμο της καθημερινής ζωής και των αφανών γεγονότων πάνω στον ορίζοντα της ιστορίας του Ολοκαυτώματος και της πολεμικής βίας. Η διαρκής παλινδρομική κίνηση στον χρόνο, άλλοτε μέσω της συγκίνησης και της νοσταλγίας, άλλοτε με τον έμμεσο, ειρωνικό σχολιασμό των αντιθέσεων της ζωής, συνθέτει, κατά κάποιον τρόπο, την ταυτότητα του ίδιου του συγγραφέα: τη διάπλαση της συνείδησής του και τη βαθύτερη γνώση του τόπου του. Κείμενά του έχουν μεταφραστεί στα Αγγλικά, Γερμανικά, Ισπανικά, Γαλλικά, Ολλανδικά και Εβραϊκά. Ο Αλμπέρτος Ναρ πέθανε τον Μάρτιο του 2005.